ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြရဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပျခင္းမ်ားအေပၚ ဖိအားေပးျပီး ပိတ္ပင္တားဆီးေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ အာဏာရွင္အလိုက် “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ။

သံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ၾကီးဆိုတာ မဆလ တပါတီအာဏာရွင္ ဦးေန၀င္းရဲ့ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ၁၃၄၂ခုႏွစ္ နယုန္လ ( ၁၉၈၀ ၿပည့္ႏွစ္ ေမလ) မွာ ဂုိဏ္ေပါင္းစုံက သံဃာေတာ္ (၁၂၀၀) ကုိ ပင့္ဖိတ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမဳိ ့ ကမၻာေအးကုန္းေၿမ မဟာပါသာဏလွဳိင္ဂူၾကီးအတြင္းမွာ စတင္ဖြဲ ့စည္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါ သံဃာ့ကုိယ္စားလွယ္ ၁၂၀၀ ကေနမွ ႏုိင္ငံေတာ္ဗဟုိသံဃာ့၀န္ေဆာင္ဆရာေတာ္ အပါး (၃၀၀) ကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအထဲကမွ သံဃမဟာနာယက ဆရာေတာ္ (၃၃) ပါး (ေနာက္ပုိင္း (၄၇) ပါး) ကုိ ထပ္မံေရြးခ်ယ္ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္ၿမဳိ ့မွာ ရုံးထုိင္ေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႔ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ သာသနာေတာ္သန္႔ရွင္းတည္တ့ံ ၿပန္ပြားေရး ေဆာင္ရြက္ဘုိ ့ဆိုေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ေနရာရယူလိုမွဳေတြ၊ တံစိုးလက္ေဆာင္ပ႑ာမက္ေမာမွဳေတြ၊ လာဘ္စားမွဳေတြတို ့အျပင္ အဆိုးဆုံးကေတာ့ အုပ္ခ်ဴပ္သူ မင္းအစိုးရရဲ ့ သာသနာေတာ္ကို ေစာ္ကားမွဳေတြ သံဃာေတာ္ေတြအေပၚ ရိုင္းစိုင္းစြာ ရိုက္ပုတ္သတ္ျဖတ္ေစာ္ကားမွဳေတြ လြန္လြန္က်ဴးက်ဴး ျဖစ္ေပၚတဲ့အထိ အေျခအေနေရာက္ေနတာကိုေတာင္မွ ကန္ ့ကြက္ေျပာဆိုရဲတဲ့ ေလသံေလးေတာင္ မဟရဲဘဲ၊ သံဃာထုအေပၚ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးရမယ့္အစား သံဃာထုအေပၚ အာဏာရွင္ေတြ အလိုက် လိုက္လံဖိႏွိပ္တားဆီးေပးတာ မတရားဖမ္းဆီးခံရေအာင္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳတာေတြကို “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” က လုပ္ေဆာင္ေနတာ ေတြ ့ရွိရပါတယ္။

ဒီ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ့စတင္ဖြဲ႔စည္းစဥ္က ထင္ရွားတဲ့ မႏၱေလးက စာသင္တုိက္ၾကီးအခ်ဳိ႔က ဆရာေတာ္ၾကီးေတြက သေဘာမက်ခဲ့တာ အမွန္ပါ။ သံဃနာယက ဖြဲ႔စည္းၿပီးရင္ အာဏာရွင္စစ္အစုိးရက သံဃနာယကအဖြဲ႔ကုိ အသုံးခ်ၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကုိ ဖိႏွိပ္လာလိမ့္မယ္ဆုိတာ ၿမင္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုျမင္လို ့ သာသနာေရးဌာနက အေကာင္ၾကီးၾကီးေတြကုိယ္တုိင္ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး သံဃနာယကအဖြဲ႔အစည္းထဲ၀င္ဖိုု႔ စည္းရုံးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြက လက္မခံဘဲ သံဃနာယကအဖြဲ႔နဲ႔ ကင္းကင္းေနၿပီး စာသင္စာခ်အလုပ္ေတြကုိပဲ ၾကဳိးစားလုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို မွန္မွန္ကန္ကန္ေနတဲ့ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကုိ ႏွစ္စဥ္ဆက္ကပ္ေနၾက အဂၢမဟာပ႑ိတဘြဲ႔ေတာ္နဲ႔ အဘိဓဇဘြဲ႔ေတာ္ ရႏုိင္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြရွိေပမယ့္ မေပးပဲ အာဏာပုိင္ေတြက ေခ်ာင္ထုိးထားခ့ဲပါတယ္။ အဆိုပါ မွန္မွန္ကန္ကန္ေနတဲ့ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကေတာ့ အာဏာရွင္ေတြနဲ ့မပတ္သက္ခ်င္လုိ ့ဘြဲ႔တံဆိပ္ မဆက္ကပ္ေလ ၾကဳိက္ေလပါ။

“ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ဟာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ ၀ိနည္းဆုိင္ရာအဓိကရုဏ္းေတြ ေက်ာင္းပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားနဲ႔ ပက္သက္ၿပီးၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ အဓိကရုဏ္းေတြကုိ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ၊ ၿမဳိ႔နယ္ ဗဟုိသံဃမဟာနာယကအဖြဲ႔ အဆင့္ဆင့္က စီမံဆုံးၿဖတ္ခဲ့တဲ့ေနရာမွာလည္း လက္မွတ္အတုေတြသုံးၿပီး မမွန္မကန္ဘက္လုိက္ ဆုံးၿဖတ္ခဲ့မႈေတြ (ၿပည္- ေက်ာင္းအမႈ) လာဘ္စားမႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ သံဃမဟာနာကအဖြဲ႔ အတြင္းမွာ သံသယေတြ အသံထြက္ခဲ့သလုိ လူအမ်ားရဲ့ ကဲ့ရဲ ့မႈ၊ အထင္အၿမင္ေသးခံရမႈေတြ ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအထဲက အဆုိးဆုံး နာမည္အပ်က္ဆုံး အမႈကေတာ့ ေကာလင္းမွာၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းပုိင္ဆုိင္မွဳအဓိကရုဏ္းမွာ သံဃနာယကအဖြဲ႔ ရဲ့ လာဘ္စားမႈေတြ ၿပည္သူၾကားမွာ က်ယ္က်ယ္ၿပန္႔ၿပန္႔ ထြက္ေပၚခဲ့တဲ့အတြက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားၿပီၿဖစ္တဲ့ မင္းကြန္း တိပိဋကဓရဆရာေတာ္ၾကီး ဦး၀ိစတၱာဘိ၀ံသကေတာင္ "ဒါလား … သံဃမဟာနာယကအဖြဲ ့" လုိ႔ ရွုတ္ခ်ၿပစ္တင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

သမိုင္းေႀကာင္းမွာ ႀကည့္ရင္လည္း - ၁၉၈၈ခုႏွစ္မွာ ရွစ္ေလးလုံး ျပည္သူ ့အေရးေတာ္ပုံႀကီး ျဖစ္ေပၚခ်ိန္မွာ ငယ္ရြယ္တက္ၾကြတဲ့ ရဟန္းငယ္မ်ားဟာ ျပည္သူလူထုနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္၊ သံဃာေတာ္ေတြဟာ ၿပည္သူလူထုေတြ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းဖိုု႔နဲ႔ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးအတြက္ တဘက္တလမ္းက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလို ျငိ္မ္းခ်မ္းစြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့သံဃာေတာ္ေတြကုိ စစ္အာဏာရွင္ေတြက ဖမ္းဆီးၿပီး အတင္းအဓမၼ လူ၀တ္လဲၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ဒီလို အဖမ္းခံရတဲ့သံဃာေတာ္ေတြကုိ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” က အကူအညီေပးခဲ့ဖို ့ေနေနသာ အာဏာရွင္အလိုက် တားဆီးပိတ္ပင္ အျပစ္တင္ရွတ္ခ်တဲ့ ေႀကညာစာေတြ ထုတ္ျပ၊ သံဃာထုရဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာလွဳပ္ရွားမွဳေတြကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ျပ၊ သံဃာေတာ္အစစ္ေတြကို သံဃာအတုလို ့ လီဆည္လုပ္ႀကံစြပ္စြဲ၊ သံဃာေတာ္အျဖစ္မွ မတရားထုတ္ပယ္ အစရွိတာေတြကို “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” က အာဏာရွင္ေတြလိုဘဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ႀကတယ္။

၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းကလည္း မႏၱေလးသံဃဆြမ္းေလာင္းပြဲမွာ အာဏာရွင္စစ္တပ္က ၾကဳိတင္သတိေပးၿခင္းမရွိဘဲ ဆြမ္းခံေနတဲ့ သံဃာတန္းထဲကုိ အၾကမ္ဖက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ရဟန္းသာမေဏ (၁၅) ပါး ခန္႔ ထိခိုုက္ခဲ့ရတယ္။ အာဏာရွင္စစ္တပ္ရဲ့ တရားမဲ့လုပ္ရပ္ေတြကုိ သံဃာထုက မေက်နပ္လုိ႔ မႏၱေလးသံဃာထုက ဦးေဆာင္ၿပီး စစ္တပ္ရဲ့ သာေရး၊နာေရးကိစၥေတြမွာ မပက္သက္္ဖိုု႔ဘုိ ဘုရားေဟာၾကားထားတဲ့ ၀ိနည္းေတာ္နဲ႔ အညီ ပတၱနိကၠဳဇၨကံ ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ကံေဆာင္မွဳေၾကာင့္ ရန္ကုန္နဲ ့ မႏၱေလးက ထင္ရွားတဲ့ဆရာေတာ္ၾကီးအခ်ဳိ႔ကုိ လူ၀တ္လဲျပီး ေထာင္ခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုိ ျပည္သူအမ်ား ရိုေသေလးစားကိုးကြယ္ေနတဲ့ ေထရ္ၾကီး ၀ါၾကီးဆရာေတာ္ေတြကုိလည္း သံဃာအတုအေယာင္ေတြ၊ သကၤန္း၀တ္ေတြဆုိၿပီး စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ ့ပတ္သက္လို ့ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ရဲ ့ စနက္မကင္းပါဖူး။

၂၀၀ရ စက္တာဘာ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာထုႀကီးရဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္လမ္းေလွ်ာက္ ေမတၱာပို ့မွဳေတြမွာလည္း - ပခုကၠဴျမဳိ ့မွာ သံဃာေတာ္ေတြကုိ ႀကဳိးကြင္းနဲ ့ ပစ္ဖမ္းတာေတြ၊ ဓာတ္တုိင္မွာ ၾကဳိးနဲ႔တုပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးရုိက္ႏွက္ခဲ့တာေတြ၊ ေငြၾကာရံေက်ာင္းတုိက္ကုိ ညအခ်ိန္မေတာ္ စစ္တပ္က၀ုိင္းၿပီး ရုိက္ႏွက္ဖမ္းဆီးလုိ႔ သံဃာေတြ ေသြးေၿမက်ခဲ့တာ၊ ေက်ာင္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတာ၊ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတာေတြ၊ ေရႊ၀ါေရာင္သံဃာေတာ္ေတြကို လူျမင္ကြင္းမွာေတာင္ ေသနတ္ဒင္နဲ ့ ရိုက္ပုတ္ထုေထာင္း၊ ဆဲေရးတိုင္းထြာ၊ သကၤန္းကိုေတာင္မက သံဃာေတာ္ေတြ လည္ပင္းကို ဆြဲျပီး အႀကမ္းဘက္တာေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြကို ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေတြကို “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” က သာသနာေတာ္အေရး သံဃာထုအေရးအတြက္ တိုင္းျပည္နဲ ့ လူမ်ဳိးအေရးအတြက္ အာဏာရွင္အုပ္စုကို ကန္ ့ကြက္စကားေလးေတာင္ ေလသံမဟဘဲ လစ္လ်ဴရွဴ မဆိုင္သလိုေနရုံမက သံဃာေတာ္ေတြဘက္ကိုသာ ပိုမိုဒုကၡေရာက္ေစေအာင္ အာဏာရွင္အလိုက်ေတြ လုပ္ျပတာ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ပါ။



လက္ရွိအခ်ိန္ကာလအထိ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ မတရားဖမ္းဆီးခ်ဴပ္ေႏွာင္ခံေနရဆဲ သံဃာေတာ္ေတြအတြက္ မရပ္တည္ေပးဘဲ လစ္လွဴရွဴေနတာ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ပါ။

အဓမၼ၀ါဒေတြ ထြန္းကားေနတဲ့ ၿမန္မာၿပည္မွာ ဓမၼ၀ါဒေတြ ထြန္းကားေအာင္လုပ္ဖုိ႔ထက္ သံဃာေတာ္ေတြကုိ မတရားႏွိပ္ကြပ္ဖိုု႔ အာဏာရွင္ေတြ အလိုက် အမိန႔္ေတြ ထုတ္ခုိင္းတုိင္း လက္မွတ္ထုိးၿပီး ထုတ္ၿပန္ေနတာကို “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” က လုပ္ေနဆဲဘဲလား။ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး”ဆုိတာ အာဏာရွင္ လက္ကုိင္တုတ္္ ရုပ္ေသးသံဃာ့အဖြဲ႔အစည္း၊ သံဃာထုကုိ အမွန္ကုိယ္စားမၿပဳတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ေနတာ ယေန ့အထိပါဘဲ။

မေန ့က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ မႏၱေလးျမဳိ ့က အရွင္ေသာပါက ဦးေဆာင္တဲ့ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမွဳနဲ ့ ေဟာေျပာမွဳေတြကို “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ကေန မႏၱေလးတိုင္း တိုင္းသံဃာနာယကအဖြဲ ့ကေနတစ္ဆင့္ ပိတ္ပင္တားဆီးတာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပႀကတဲ့ သံဃာေတာ္ျမတ္မ်ားရဲ ့ ေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားအေပၚ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ကေန သြယ္၀ိုက္ဖိအားေပးျခင္းမ်ား၊ တိုက္ရိုက္ပိတ္ပင္တားဆီးျခင္းမ်ားကို အာဏာရွင္အလိုက် ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနတာမို ့ “ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာမဟာနာယကအဖြဲ ့ႀကီး” ဟာ သာသနာေတာ္အက်ဳိး၊ သံဃာထုအက်ဳိး၊ တိုင္းျပည္နဲ ့လူမ်ုိးအက်ဳိးကို ေသြဖီေဖာက္ျပန္ေနျပီး အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ က်င့္သုံးေနေသာ အဖြဲ ့ႀကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။