(၅၉) လမ္း ဆုေတာင္းျပည့္ အစၥလာမ္၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ (၁၄၈၇) ႏွစ္ေျမာက္ တမန္ေတာ္ေန႔အခမ္းအနားတြင္ ၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ဦးကုိကုိႀကီးေျပာၾကားခဲ့ေသာ အမွာစကား။

(၅၉) လမ္း ဆုေတာင္းျပည့္ အစၥလာမ္၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ (၁၄၈၇) ႏွစ္ေျမာက္ တမန္ေတာ္ေန႔အခမ္းအနားတြင္ ၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ဦးကုိကုိႀကီးေျပာၾကားခဲ့ေသာ အမွာစကား။

အားလံုးမဂၤလာပါ။ ဘုရားသခင္ထံေတာ္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈအေပါင္း သင္တို႔အားလံုးအေပၚမွာ က်ေရာက္ပါေစ။ ဒီေန႔ တမန္ေတာ္ေန႔အခမ္းအနားမွာ အခုလိုလာေရာက္စကားေျပာၾကားခြင့္ ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခမ္းအနားျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ စီစဥ္ၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာ၊ တက္ေရာက္အားေပးၾကတဲ့ ပရိသတ္အားလံုးကုိပါ အထူးပဲေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲကေန လြတ္ေျမာက္လာၿပီး တစ္ႏွစ္စြန္းစြန္းေလး ရွိလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံအႏွံ႔၊ ေဒသအႏွံ႔ကို သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ေဟာေျပာတာေတြလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္တဲ့အခါမွာ ေဒသအလိုက္ ေဆြးေႏြးဟာေျပာတာေတြရွိသလို အခါအားေလ်ာ္စြာ မတူကြဲျပားတဲ့ ဘာသာ၀င္ေတြအၾကားမွာ interfaith အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မႏၱေလးမွာဆိုရင္ ဘာသာေပါင္းစံု စုစည္းထားတဲ့ interfaith နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တစ္ေလွ်ာက္လံုး အေမွာင္ေခတ္ထဲမွာ အထူးသျဖင့္ အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ေနခဲ့ၾကရတဲ့အတြက္ အခု ဒီမိုကေရစီကုိ ဦးတည္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရည္မွန္းခ်က္က ပြင့္လင္းတဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ဖို႔။ ပြင့္လင္းတဲ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးနဲ႔တစ္မ်ိဳးၾကား၊ တိုင္းရင္းသားတစ္မ်ိဳးနဲ႔တစ္မ်ိဳးၾကား၊ ဘာသာ၀င္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုၾကား အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားမႈတည္ေဆာက္ဖို႔ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံသစ္တည္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ဘာသာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အခန္းက႑က အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ သဟဇာတျဖစ္တဲ႔၊ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေက်ာခ်င္းကပ္ႏိုင္မယ့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးမျဖစ္ဘဲနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံႀကီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကုိ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္ေဒသမွာျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးဆုိတဲ့ တိုင္းရင္းသားအမွတ္အသားသ႐ုပ္တင္ မကဘဲနဲ႔ အမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဘာသာေရးအမွတ္အသား သ႐ုပ္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသျဖစ္ေနရင္လည္း လူမ်ိဳးေရး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဘာသာေရးအမွတ္အသားသ႐ုပ္ေတြပါ ပါလာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ကၽြန္ေတာ္ႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားစိတ္ဓါတ္၊ ႏိုင္ငံသားဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈကုိ ေလးေလးနက္နက္
ေမြးျမဴၿပီးေတာ့ တစ္ဘက္မွာလည္း ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့သူေတြအားလံုးကုိ လူမ်ိဳးဘာသာမခြဲဘဲနဲ႔ တေျပးညီ ကူညီေပးႏိုင္ဖို႔၊ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ဖို႔ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တေလွ်ာက္လံုးမွာ ေျပာေရးဆိုခြင့္မရွိခဲ့၊ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ရင္ဖြင့္ခြင့္မရခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ယံုထင္ေၾကာင္ထင္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ အထင္မွားမျမင္မွားေတြ၊ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတာ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၈၈မ်ိဳးဆက္မ်ားရဲ႕အယူအဆက ဒါဟာတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ လြတ္လပ္စြာကုိးကြယ္ခြင့္၊ ယံုၾကည္ခြင့္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ႏိုင္ငံေရး ႐ႈေထာင့္ကၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းဟာ စာထက္အကၡရာ၊ ေက်ာက္ထက္အကၡရာ တင္တဲ့ကာလကေန ျပန္ၾကည့္ေနသလိုပဲ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီၿပီး ရွိေနပါၿပီ။

အဲဒီေတာ့ ထူးျခားတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔က ႏိုင္ငံေသးေသးေလး။ လူဦးေရကလည္း နည္းပါတယ္။ ေဘးပတ္၀န္းက်င္က ဧရာမ လူဦးေရမ်ားတဲ့ႏိုင္ငံေတြ တ႐ုတ္တို႔၊ အိႏၵိယတို႔ ၾကားထဲမွာ ဒီႏိုင္ငံေလး ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေအာင္ ဘယ္လိုရပ္တည္ခဲ့သလဲဆိုတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပန္ေတြးၾကည့္ဖို႔ေကာင္းပါ တယ္။ အဲဒါက ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ထူးျခားခ်က္ပါ။ တ႐ုတ္ေတြအမ်ားႀကီး၀င္လာလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တ႐ုတ္ေတြ ျဖစ္မသြားဘူး။ အိႏၵိယနဲ႔အတူတူ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မွာေနခဲ့လို႔ အိႏၵိယျဖစ္မသြားဘူး။ အဲဒါ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ပဲ။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘာသာအယူအဆေတြ၊ ဘာသာတရားေတြ ၀င္လာေပမယ့္လို႔ ျမန္မာဆိုတဲ့ အမွတ္အသားသ႐ုပ္ကုိ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့တာဟာ ထူးျခားခ်က္တစ္ရပ္ပါပဲ။ ဥပမာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမ်ိဳးသား၀တ္စံုဆိုၿပီးေတာ့ ၀တ္လာတဲ့အခါ ေယဘုယ်ပံုသ႑ာန္ကုိၾကည့္ရင္ ဒါဟာ (အကၤ်ီ ေကာ္လံ) တ႐ုတ္ဘက္က လာတဲ့ပုံစံပါ။ ဒါဟာ(ပုဆိုး) အိႏၵိယဘက္က လာတဲ့ပုံစံပါ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဟန္ျဖစ္ေအာင္ ေမြးထားႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒဂၤါးဆိုလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ စာေပဆိုလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အဲဒါကုိက ထူးျခားတာ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တစ္ခါတစ္ေလက်ေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံထဲမွာ အခ်င္းခ်င္း စည္းေတြထားၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ကြဲျပားျခားနားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုပဲ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျဖစ္တယ္။ ဟို တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ထင္သာျမင္သာေအာင္ေျပာတဲ့ေနရာမွာ အသံုးအႏႈံးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ကုိခြင့္လႊတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကုလား၊ ဗမာ အဲဒီလိုေတြေျပာေနၾကၿပီးေတာ့ ဟဂ်္ကုိ ဘုရားဖူးသြားတဲ့အခါမွာ ဗမာျပည္ကလာတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မို႔လို႔ ပါကစၥတန္တစ္ေယာက္လိုမ်ိဳး၊ အာရပ္တစ္ေယာက္လိုမ်ိဳး မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ကုိ ဗမာျပည္ကလာတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြအျဖစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအျဖစ္ပဲ ဆက္ဆံပါတယ္။

ဥပမာ ဟာ တရုတ္ ဘာညာနဲ႔ေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီက လသာကေန အေမရိကကုိ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားတဲ့ တ႐ုတ္ေတြကုိ ဘယ္သူကမွ တ႐ုတ္ျပည္က လာတဲ့တ႐ုတ္ေတြလုိ႔ မသတ္မွတ္ပါဘူး။ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာေတာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အျဖစ္ပဲ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ေနာက္ကုိယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ ေနာက္က်တဲ့ ေအာက္က်ေနာက္က်ျဖစ္ရတဲ့ ဒဏ္ကုိလည္း အဲဒီခုနက အေခၚအေ၀ၚေတြ တ႐ုတ္တို႔၊ ကုလားတို႔လို႔ အေခၚခံရတဲ့သူေတြလည္း အတူတူပဲ ခံရပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ passport အနီကုိင္သြားတာနဲ႔ ဒီႏိုင္ငံထဲမွာ အခ်င္းခ်င္းေခၚေ၀ၚေနတဲ့ တ႐ုတ္ေခၚေခၚ ကုလားေခၚေခၚ ဗမာေခၚေခၚ ေဘးဖယ္ထားလိုက္တာ။ show money ပါသလား။ ဟိုမွာ ဘယ္ေလာက္ေနမွာလဲ။ အျပန္ ေလယာဥ္ လက္မွတ္ တစ္ခါတည္းပါသလား။ ဘယ္သူက ဒီမွာေနတဲ့အေတာအတြင္းမွာ တာ၀န္ယူမွာလဲ ဆိုတာေတြ ကုိ တစ္ျခားႏိုင္ငံသား passport စာအုပ္ေတြ ဆက္ဆံခံရသလို အဆက္ဆံမခံရဘဲနဲ႔ သီးျခားႏွိမ္ခ်ၿပီး ဆက္ဆံခံရတာခ်င္း အားလံုးအတူတူပါပဲ။ ႏိုင္ငံအျပင္ထြက္သြားရင္ ပုိသိပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဟာ ႏိုင္ငံအသစ္တည္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒဏ္ခံရေတာ့လဲ ဗမာရယ္၊ တ႐ုတ္ရယ္၊ ကုလားရယ္၊ ရခိုင္ ရယ္၊ မြန္ရယ္ မခြဲပါဘူး။ အကုန္လံုးခံရတာပါပဲ။ အဲဒါကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေလွတည္းစီးတယ္ အတူတူပဲလို႔ ျမင္တယ္။ လိႈင္းထဲ ေလထဲမွာ အတူတူေနရတဲ့သဘာ၀ကုိ the same boat လို႔ေျပာတာ။ အဲဒီ လိႈင္းထဲ ေလထဲမွာ ေနရတဲ့သဘာ၀ခ်င္းဟာ အားလံုးအတူတူပါပဲ။

အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကုိ ျပန္တည္ ေဆာက္ေနတဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ဘာသာေရးယံုၾကည္မႈေတြနဲ႔၊ လူမႈေရး တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ ေယာက္ ဆက္ဆံမႈေတြကုိ ခြဲထားေစဖို႔လိုပါတယ္။ ဘာသာေရးဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ယံုၾကည္မႈ။ ဒါ ဗလီတစ္ ခုမွာ ကုိယ္ယံုၾကည္ရာ တူညီတဲ့သူေတြ စုေ၀းၾကမယ္။ ဘုရားေက်ာင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာယံုၾကည္တဲ့သူေတြ စုုေ၀းၾကမယ္။ တျခား သာေရးနာေရးကိစၥေတြမွာ၊ လူမႈေရးကိစၥေတြမွာ အားလံုးမွာ တစ္သားတည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစည္းအတားမရွိ၊ တံတိုင္းမရွိ ဆက္ဆံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တည္ေဆာက္ၾကရမယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔၊ ကုိျမေအးတို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကုိ ေလ့လာေရး သြားခဲ့ပါတယ္။ အဓိကက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ေနရာမွာ ေလ့လာဖို႔ေကာင္းတဲ့ model တစ္ခုအေနနဲ႔၊ ပံုစံတစ္ခုအေနနဲ႔ ဟုိမွာက ခရစ္ယာန္အမ်ားစုေနတဲ့ႏိုင္ငံမွာ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘယ္လို တည္ေဆာက္ ထားသလဲ။ လက္နက္ကုိင္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့သူေတြ။ အခု သူတို႔ေျပာပံုအရဆိုရင္ 90 ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေလာက္ သေဘာတူညီမႈရၿပီးၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အဲဒါကုိ ေလ့လာစရာတစ္ခုအေနနဲ႔ သြားတဲ့ အခါမွာ အဲဒီမွာ ေဆာ္ဒီကေနျပန္လာတဲ့ အိုလမာပညာရွင္ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ မုတ္ဆိတ္ေတြ၊ အာရပ္၀တ္စံုေတြနဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ ၾကည့္လိုက္ရင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသား တျခားသူေတြနဲ႔ ဘာမွ မထူးဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ အစၥလာမ္ပညာရွင္။

အဲဒီေတာ့ ဆိုလိုတာက အီမာန္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္သေလာက္က အက်င့္သီလပဲ။ အီမာန္နဲ႔ social နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရာေထြးလိုက္တဲ့အခါမွာ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ စိတ္၀မ္းကြဲစရာေတြ၊ ပဋိပကၡျဖစ္စရာေတြ ႀကံဳရတဲ့အခါက်ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီၿပီး ဒီေလာက္ ေရရွည္တည္တ့ံလာတာကုိ၌က ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အားလံုးဘံုသေဘာေဆာင္တဲ့ ဒီအမွတ္အသား သ႐ုပ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့လို႔။

သုိ႔ေသာ္ ဒီထဲမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳးပါတယ္။ ဘာသာယံုၾကည္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုတည္းေသာ အမွတ္အသားသ႐ုပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသားဆိုတဲ့ အမွတ္အသားသ႐ုပ္။ အဲဒါကုိ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ထိန္းသိမ္းဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလို႔ေျပာရင္ လူမ်ိဳးေၾကာင့္၊ ဘာသာေၾကာင့္ ခြဲျခား ခံရတာမ်ိဳးမရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ တစ္ခါတစ္ေလမွာ စိတ္ခံစားမႈ ေတြလြန္ကဲၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေျပာၾက၊ ဆိုၾက၊ တံု႕ျပန္ၾကတာေတြဟာ နားလည္မႈကုိ ပုိၿပီးေတာ့ ေ၀းသြားေစတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေက်ာခ်င္း ကပ္လို႔ရမယ့္၊ ရင္ခ်င္းအပ္လို႔ရမယ့္၊ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ယံုၾကည္တဲ့၊ ရင္းႏွီးတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ အေလးအနက္ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ အားလံုးကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ကိုကိုၾကီး (၈၈မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား)။

(https://www.facebook.com/photo.php?fbid=4890054723675&set=a.2137727397212.171634.1066931152&type=1&theater) မွ ေဖၚျပခ်က္အား ျပန္လည္ေဖၚျပအပ္ပါသည္။